جوانِ امروز، تشنه هنر است/ضرورت تلفیق مفاهیم اسلامی با فرهنگ مدرن شهری

به گزارش قلم پرس، حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسین قدوسی، سال ١٣٣٣ در خانواده‌ای مذهبی، از بازاریان اصیل تبریز متولد شد.

وی دوره دبیرستان را سال ١٣۵٠ در دبیرستان فروسی به پایان رساند. تحصیلات حوزوی را از حوزه علمیه طالبیه تبریز آغاز کرد و برای تکمیل تحصیلات، به حوزه علمیه قم مشرف شد. او پس از بازگشت به تبریز، به عنوان یکی از طلاب پیشرو، به صف مبارزات انقلابی پیوست و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با حکم شهید محراب آیت‌اله‌ اسداله مدنی به عنوان مُبلغ، وارد پادگان ۲۱ حمزه ارتش شد. وی در دوره‌ای، مسئول حوزه علمیه طالبیه تبریز بوده‌ و بعد از آن نیز نقش چشمگیر در پیش‌برد اهداف فرهنگی نهادهای انقلابی نظیر جهاد سازندگی و سپاه پاسداران داشته‌است.

مشاور فرهنگی و مذهبی اکبر پرهیزگار و علی عبدالعلی‌زاده، استانداران وقت آذربایجان‌شرقی از دیگر سوابق فرهنگی این روحانی است.

با ورود فریدون درویش‌زاده به شهرداری تبریز، قدوسی اولین معاونت فرهنگی را در شهرداری تبریز تشکیل داد و با پایان این دوره، به فعالیت‌های آزاد فرهنگی روی آورد. ابتکارات آموزشی وی در میان بسیاری از دانش‌آموزان و دانشجویان دهه ۶٠ هنوز هم زبان‌زد است. او در این سال‌ها، اتحادیه انجمن‌های اسلامی را رونق بخشید و در قالبی صمیمی و موثر، در محافل دانش‌آموزی و دانشجویی به آموزش‌های فرهنگی و اخلاقی پرداخت. وی بعدها، به منظور توسعه برنامه‌های تبلیغی، موسسه دارالتحقیق شهید مطهری و طرح یادواره حضرت امام خمینی(ره) را با پرداخت ویژه به طیف سنی دانش‌آموز، بنا نهاد و سال ٩۴، به عنوان یکی از هفت مبلغ برتر علوم دینی و اسلامی در عرصه ملی و بین‌المللی، انتخاب و توسط حضرت‌ آیت‌اله ‌العظمی مکارم شیرازی تقدیر شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین قدوسی که اخیراً با حکم شهردار تبریز، به عنوان سرپرست سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری تبریز منصوب شده، در گفتگو با روابط‌عمومی این سازمان، نظرات و رویکردهای کلی خود را بیشتر توضیح داده‌است.

سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی، از نخستین ثمرات اصلاح ساختار اداری در مجموعه کلان‌شهرهای کشور به شمار می‌رود. جنابعالی به عنوان نخستین مسئول این مجموعه، اهداف این سازمان را چطور می‌بینید؟

سازمانی که جدیداً تشکیل یافته، باید برنامه‌های دو سازمان قبلی را مطابق نیازها و مطالبات مدیریت شهری، پوشش دهد. برنامه کلی سازمان در هر سه حوزه فرهنگی، اجتماعی و ورزشی، باید آگاهی و نشاط را توامان در شهر ارتقا بخشد. اولویت کاری بنده «تعالی فرهنگ شهری» است. این تعالی محقق نمی‌شود مگر با تلفیق مفاهیم عالی اسلام با فرهنگ مدرن شهری.

امروزه از سویی زندگی روزمره مردم، بیش‌ازپیش به مدیریت شهری وابسته شده‌ و از سوی دیگر، کلان‌شهرها، با چالش‌های زیادی مثل ترافیک، پسماند و فضای‌سبز مواجه‌اند. فرهنگ شهری، چه نقشی در این میان می‌تواند داشته‌باشد؟

بخش اعظمی از این چالش‌ها که اشاره کردید، ریشه در نارسایی‌های رفتاری و فرهنگی دارد. ما مردمی هستیم که در موقع ورود به یک اتاق، با هم تعارف می کنیم، اما وقتی سوار ماشین می‌شویم، در ترافیک، با هم جر و بحث می‌کنیم و سبقت می گیریم. باید به مرحله‌ای از تعالی فرهنگی برسیم که هر کدام‌مان، بدون نیاز به پلیس یا ناظر بیرونی، وظیفه خود را بدانیم. در این صورت، عبور از چراغ‌قرمز یا ریختن زباله روی زمین، خودبه‌خود وارد لیست رفتارهای ناپسند زندگی خواهد شد و از حجم آن‌ها کاسته خواهدشد.

چطور می‌توان از ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی که در شهر تبریز بسیار فراهم است، برای ارتقای رفتارهای شهروندی بهره گرفت؟

معتقدم «هنر» موثرترین زبان برای تعالی فرهنگی جامعه است. باید مخاطب خود را بشناسیم. جوانِ امروز، تشنه هنر است. جوانی که مخاطب ایده‌آل هنر باشد، خودش نیز به مرور، وارد جریان فعال هنر خواهد شد. باید به جوان‌ها بها دهیم و در کنار آن، از تخصص و تجربه پیشکسوتان حوزه‌های فرهنگی و فعالان اجتماعی بهره بگیریم. نباید از قابلیت‌های فضای مجازی، غافل شویم. تشکیل نشست‌های تخصصی هم‌اندیشی با حضور اصحاب فرهنگ و فعالان اجتماعی در دستور کار قرار گرفته‌است. برای هر یک از این شاخه‌ها، اتاق‌های فکر مجزا تشکیل خواهد شد تا از ایده‌ها و پیشنهادهای کارساز بهره بگیریم.

با توجه به تحولات ایجاد شده در ساختار مجموعه و تشکیل سازمان جدید، طبیعی است که هنرمندان و فعالان فرهنگی شهر، پیگیر برخی برنامه‌های قبلی سازمان باشند. وضعیت طرح‌های مشترک و تعهدات پیشین سازمان به افراد و نهادها چگونه خواهد بود؟

ما با هدف گسترش فعالیت در حوزه‌های مختلف سازمان، کار خود را آغاز کرده‌ایم و قرار نیست هیچ کدام از برنامه های جاری گذشته تعطیل شود. یکی از دغدغه‌های موجود، توسعه دامنه فعالیت در بخش‌های مختلف به ویژه فعالیت‌های فرهنگی و هنری مرتبط با اقشار مختلف شهروندان است که به یاری خدا و همراهی اهالی فرهنگ و هنر شاهد اجرایی شدن این مساله خواهیم بود. استمرار برنامه‌های قبلی و گسترش آنها از جمله برنامه‌های مهم در مدیریت این مجموعه است. تعامل‌ها و همکاری این مجموعه با تمام نهادها همانند قبل در جریان خواهد بود و بلکه خواهان گسترش آن نیز هستیم. نظام‌مندسازی تفاهم‌نامه‌ها و برنامه های اجرایی مشترک، باعث اثرگذاری بر دامنه فرهنگی و اجتماعی شهرمان خواهد شد. در این راه نیازمند همراهی هنرمندان، پیشکسوتان، شهروندان و مدیران بخش های مختلف هستیم.

با توجه به اینکه عمده مخاطبان سازمان را نخبگان تشکیل می دهند، بفرمایید چه برنامه‌ای برای این قشر از جامعه هدف خواهید داشت؟

برای هر رشته، برنامه‌ای جامع تعریف شده است که از تجارب و خرد جمعی اساتید همان حوزه بهره‌برداری شود. با توجه به سابقه بنده در مجموعه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی، این جذب همکاری و اخذ نظرات و تجارب، مسیری مطمئن و آزموده به خود خواهد گرفت. تجربه همکاری من با مجموعه‌های مختلف این آورده را داشته است که بتوانیم از تجارب و دغدغه های اساتید هر حوزه، بهره ببریم و از نظرات آنها در توسعه اهداف فرهنگی سازمان بهره مند شویم. به طور مثال در حوزه گرافیک، با دورهمی اساتید حوزه گرافیک تلاش خواهیم کرد طرح‌های بدیع و تازه‌ای را جمع‌بندی کنیم و از مدیران ارشد شهری بخواهیم برای اجرایی شدن آن‌ها همت کنند. این نوع ورود به طرح‌های فرهنگی و هنری، باعث خواهد شد که طرح‌های استاندارد، قوام بیشتری داشته باشند و بتوانند نظر قاطبه مخاطبان هر حوزه را تامین کنند.

موسسه چاپ و نشر هاتف‌شهر و خانه هنرمندان، دو ظرفیت مهم فرهنگی و هنری شهرداری تبریز در سال‌های اخیر بوده‌است. با توجه به بازدیدی که در روزهای اخیر داشتید، وضعیت این دو مجموعه را چطور ارزیابی می‌کنید؟

هر دو مجموعه ظرفیت بسیار بالایی دارند و باید از توان آنها بهترین استفاده را کرد. باید با برنامه‌های منسجم و مدیریت صحیح از ظرفیت‌ آن‌ها بهره‌برداری کنیم. تلاش خواهیم کرد هاتف‌شهر را گسترش داده و فعالیت خانه هنرمندان را توسعه دهیم. باتوجه به پتانسیل بالایی که هاتف شهر دارد، وسعت فعالیت‌ها و گستردگی مجموعه، پاسخگوی نیازهای شهر نیست و  قدم‌های برداشته شده تا کنون، اگر چه ارزشمند، اما کافی نبوده‌است. یکی از برنامه‌های پیش‌روی سازمان، تقویت مجموعه هاتف شهر خواهد بود و این مهم نیازمند همکاری مسئولان و هنرمندان است.