به گزارش قلم پرس از تسوج، فرهاد آخوندی، عضو هیأت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز پس از بازدید میدانی از مسجد جامع تسوج که به عنوان تنها مسجد تاریخی بازمانده از دوران ایلخانیان از آن یاد می‌شود در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در تسوج با ابراز نگرانی از وضعیت این مسجد از نظر نگهداشت آن اظهار کرد: متاسفانه ترک‌های دیوارها تا خود گنبدهای بلند آن ادامه یافته و اگر چنانچه سریعا به وضع آن رسیدگی نشود با کوچکترین حرکت سقف و گنبدهای مسجد فرو خواهد ریخت و خسارات جبران ناپذیری را بر پیکره این اثر تاریخی و منحصر به‌فرد ایران و آذربایجان وارد خواهد کرد.
دانشیار دانشگاه هنر تبریز با بیان اینکه در مشاهدات میدانی شاهد تغییر شکل‌های خارج از صفحه در دیوارهای ضلع غربی بودیم، گفت: این تغییر شکل‌ها به هیچ‌وجه طبیعی نبوده و نشانه‌های خوبی برای یک بنای تاریخی نیست، بنابراین لازم است یک تیم متخصص و حرفه‌ای مطالعات علمی خود را در این باره شروع کنند و در ادامه سریعا چاره‌جویی شود.
مؤسس رشته ارشد استحکام بخشی بناهای تاریخی در ایران افزود: استحکام بخشی این بنا نباید به دست افراد معمولی و چند بنا و کارگر سپرده شود بلکه نیازمند مداخلات علمی و تخصصی است و در ادامه نیازمند طراحی و اجرای یک پروژه عظیم مرمت و مقاوم‌سازی است.
وی یادآور شد: با توجه به کشف چند قبر در زیر این مسجد تردید نباید داشت که این اثر دارای تاریخچه‌ای منحصر به‌فرد و حاوی اطلاعات گران‌قیمتی است که در زیر آن مخفی است. به عبارت دیگر چیزی که الان ما مشاهده می‌کنیم همه آن چیزی نیست که این مسجد در دل خود نهان دارد!
آخوندی گفت: متاسفانه در مورد بناهای تاریخی آنچه که در مورد مرمت و مقاوم‌سازی بناهای تاریخی کشور شاهد آن هستیم مشاهده عینی یک تَرَک ساده و سپس پوشاندن صوری آن ترک است و کمتر به عمق ترک و عوارض جانبی آسیب‌ها توجه می‌شود.
وی اضافه کرد: مداخلاتی که در مورد بناهای تاریخی باید انجام شود مانند درمان‌های پزشکی است. یعنی بعد از ویزیت اولیه باید مطالعات لازم از نظر آسیب وارد شده به پیکره شناسایی شود، از این‌رو لازم است میزان آسیب وارد شده به دیواره‌ها و سقف این بنا از طریق دستگاه‌های ویژه آندوسکوپی، اسکن لیزری، توموگرافی، اولتراسونیک انجام شود.
آخوندی متذکر شد: متاسفانه بناهای تاریخی زیان گویا و بلندی برای بیان دردهای خود ندارند، از این‌رو لازم است کارشناسان تخصصی بر اساس مشاهدات عینی خود در مورد بیماری و عوارض آسیب های وارد شده سخن بگویند. شاید برخی از این تست‌ها و دستگاه‌ها را در ایران نداشته باشیم اما قدمت و اهمیت این بنا ایجاب می کند که حتی اگر لازم شد از طریق شرکت‌های بزرگ خارجی و کارشناسان یونسکو برای انجام این مطالعات از کشورهای دیگر کمک گرفت.
این استاد دانشگاه در پاسخ به سوال خبرنگار ما در مورد وضعیت درخت قدیمی چنار که در جوار مناره این مسجد سر به فلک کشیده، گفت: یکی از ویژگی‌های برجسته و منحصر به‌فرد این مسجد، وجود همین اثر طبیعی در کنار مسجد است. متاسفانه به این اثر نیز توجه چندانی نشده است. حتی شاخه بزرگی که چندی پیش از این درخت جدا شده و شکست باید برای مطالعات بعدی حفظ می‌شد که متاسفانه این اقدام صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: چندی پیش یکی از درختان تاریخی شهر گیمارش پرتقال که ثبت جهانی می‌باشد با قدمت چندصدساله مورد صاعقه قرار گرفت و از بین رفت اما مسؤولان این شهر، این اثر تاریخی اما سوخته را به موزه شهر منتقل کرده و به شدت از باقیمانده این درخت سوخته صیانت می‌کنند و حتی آن را معرض دید گردشگران قرار داده‌اند، بنابراین توصیه من این است که در کنار توجه به بنای تاریخی مسجد، به این اثر تاریخی و طبیعی هم توجه شود و اقدامات و مداخلات تخصصی لازم برای حفظ آن انجام شود.
آخوندی با هشدار نسبت به وضعیت فعلی مسجد جامع تسوج، از همه مسؤولان ارشد استان، مسؤولان میراث فرهنگی، خیرین محلی و گروه‌های مردم‌نهاد و رسانه‌های گروهی درخواست کرد تا نسبت به ابن تنها یادگار مذهبی دوران ایلخانی حساسیت بیشتری به خرج دهند.
انتهای پیام/
